Sức khỏe Đặt stent chữ Y khơi thông mạch máu xoắn vặn

TP HCMMạch vành của ông Tuân, 75 tuổi, vặn xoắn và hẹp, bác sĩ đặt stent hình chữ Y để mở rộng lòng mạch, giúp đường đi của máu thông thoáng.
Ông Tuân tiền sử bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, tăng huyết áp, đái tháo đường. Đầu tháng 1, ông bị đau ngực, khó thở nhiều, leo 5 bậc cầu thang phải dừng lại thở dốc.
Ngày 8/5, ThS.BS Trần Trung Kiên, Trung tâm Can thiệp Mạch, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết đây là các dấu hiệu cảnh báo thiếu máu cơ tim biến chứng suy tim. Chức năng co bóp tim (EF) người bệnh còn 45% (bình thường hơn 50%).
Động mạch liên thất trước của ông Tuân hẹp 90% từ đoạn gần đến đoạn giữa, đoạn xa tắc hoàn toàn. Ngã ba chia đôi động mạch liên thất trước, nhánh chéo lớn cũng hẹp nặng, vôi hóa và vặn xoắn nhiều, khó đặt stent.
Ê kíp bác sĩ quyết định giải quyết đoạn mạch liên thất trước bị tắc nghẽn, sau đó mới khơi thông chỗ chia đôi mạch vành. Vi ống thông và dây dẫn chuyên dụng được luồn vào đoạn mạch tắc, mở đường đưa bóng vào nong mạch, đặt stent kích thước 2,75x48 mm vào đoạn xa động mạch liên thất trước.
Hình ảnh mạch vành trái ngoằn ngoèo, tắc hẹp nhiều đoạn (hình A) và sau khi đặt stent khơi thông (hình B). Ảnh: Bệnh viện Tâm Anh
Theo ThS.BS.CKII Võ Anh Minh, Trưởng đơn vị Can thiệp Mạch vành, Trung tâm Tim mạch, cho biết mạch máu ngoằn ngoèo xoắn vặn tại chỗ chia đôi, dây dẫn thông thường không đi qua được. Ê kíp dùng loại dây dẫn ưa nước (trơn hơn rất nhiều để dễ luồn lách qua các đoạn mạch xoắn góc). Ngoài ra, mạch vành trái hẹp ngay "ngã ba đường", nếu vào động mạch liên thất trước sẽ đè ép nhánh mạch máu phụ bên cạnh làm tắc nhánh này. Bệnh nhân có thể ngưng tim bất cứ lúc nào.
Bác sĩ dùng kỹ thuật Culotte (sử dụng stent tạo thành hình chữ Y để bao phủ toàn bộ chỗ chia nhánh). Đầu tiên một stent được đặt vào nhánh bên. Tiếp đến ê kíp nong bóng tại chỗ chia đôi bằng kỹ thuật Kissing balloon để mở rộng tối ưu lòng mạch. Cuối cùng, stent thứ hai được đưa vào nhánh liên thất trước. Đoạn mạch từ thân chung đến đoạn giữa liên thất trước phủ một stent kích thước 3,5x44 mm, mở lối cho dòng chảy trơn tru đưa máu đến nuôi cơ tim.
Siêu âm sau thủ thuật ghi nhận stent nở tốt, áp sát thành mạch, giảm tối đa nguy cơ tái hẹp sau này. Ông Tuân hết khó thở, nặng ngực, sinh hoạt bình thường sau vài giờ và xuất viện ngay hôm sau.
Bác sĩ Kiên khám cho bệnh nhân vào ngày thứ hai sau can thiệp. Ảnh: Hạ Vũ
Bác sĩ Minh cho biết Culotte là kỹ thuật tối ưu để can thiệp các trường hợp hẹp thân chung phức tạp, chỗ chia đôi có góc chia hẹp hoặc trường hợp khó luồn dây dẫn vào nhánh bên do gập góc, xoắn vặn và nguy cơ rối loạn huyết động học, trong lúc thực hiện thủ thuật nếu mất nhánh bên.
Để động mạch vành khỏe, bác sĩ Minh khuyến cáo ăn uống lành mạnh, ưu tiên thực phẩm giàu chất chống oxy hóa giúp kháng viêm, bảo vệ mạch máu như ngũ cốc, các loại quả mọng, đậu, rau lá có màu xanh đậm; hạn chế tối đa thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, cholesterol, các món ăn được chế biến với nhiều muối, đường...
Tập thể dục điều độ, duy trì cân nặng ở mức ổn định, kiểm soát huyết áp, hạn chế uống rượu bia, không , ngủ đủ giấc, kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Thu Hà
* Tên bệnh nhân đã được thay đổi