EU sắp chính thức khởi động đàm phán kết nạp Ukraine

Reuters ngày 15-6 đưa tin, Bỉ - nước chủ tịch luân phiên EU, thông báo đại sứ các nước thành viên EU đã nhất trí "về nguyên tắc" và quyết định chính thức sẽ được thông qua tại hội nghị bộ trưởng tài chính và kinh tế của khối diễn ra vào ngày 21-6 tới đây.
Phản ứng về thông tin nói trên, AFP dẫn lời Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel bày tỏ sự hoan nghênh, đồng thời nhấn mạnh: "Chúng tôi đã giữ lời hứa và sẽ hỗ trợ các bạn trên con đường trở thành thành viên của khối".

 
Ukraine đã đệ đơn xin gia nhập EU vào tháng 3-2022 và được trao quy chế ứng cử viên vào tháng 6 cùng năm - một quyết định nhanh chưa từng có trong lịch sử EU. Theo TASS, tuyên bố chung của Hội nghị thượng đỉnh EU diễn ra từ ngày 21 đến 22-3-2024 tại Brussels (Bỉ) không hề đề cập tới khung thời gian đàm phán cụ thể, thay vào đó chỉ bày tỏ hoan nghênh những bước tiến của Ukraine "trong thúc đẩy các cải cách cần thiết trên hành trình gia nhập EU".

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky không ít lần cảnh báo sự thiếu thống nhất trong nội bộ EU liên quan tới việc chính thức khởi động tiến trình đàm phán "sẽ gây hoài nghi về những vấn đề khác".

Theo TASS, phát biểu với báo giới lúc bấy giờ, cả ông Michel và bà Ursula von der Leyen, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) tiếp tục bày tỏ ủng hộ Ukraine gia nhập EU. Ông Michel hy vọng, tới cuối tháng 6 năm nay, EU sẽ chính thức bắt đầu đàm phán với Ukraine về việc gia nhập khối. Tới đầu tháng 6 vừa qua, Reuters dẫn thông báo của EC khẳng định Ukraine đã đáp ứng tất cả các tiêu chí để chính thức khởi động tiến trình đàm phán gia nhập EU.

Tuy nhiên, trên thực tế, lịch sử EU cho thấy quá trình đàm phán để kết nạp một ứng cử viên là một hành trình phức tạp, khó khăn và tốn kém, kéo dài trong nhiều năm, thậm chí hàng thập niên và đòi hỏi cam kết đặc biệt từ quốc gia ứng viên. Họ được yêu cầu thực hiện một danh mục dài các cải cách theo tiêu chuẩn EU. Thổ Nhĩ Kỳ chính là một dẫn chứng cụ thể.

Theo tờ Politico, nỗ lực gia nhập EU của Thổ Nhĩ Kỳ đã có cách đây hơn 60 năm, kể từ năm 1959, khi nước này nộp đơn xin gia nhập Cộng đồng Kinh tế châu Âu-tiền thân của EU. Những bất ổn về chính trị và kinh tế sau đó đã khiến nỗ lực gia nhập EU của Thổ Nhĩ Kỳ bị gác lại. Đến năm 1999, EU trao cho Thổ Nhĩ Kỳ quy chế ứng cử viên. Từ năm 2005, Thổ Nhĩ Kỳ chính thức bắt đầu đàm phán gia nhập EU, song tiến trình này đã bị đình trệ kể từ năm 2018. Cho đến nay, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chưa phải là thành viên của EU.

Giới quan sát cho rằng, Ukraine sẽ khó có được tư cách thành viên EU trong thời gian ngắn. "Đây không phải là điều có thể diễn ra trong một sớm một chiều. Gia nhập EU là một quá trình, không phải một sự kiện. Dựa trên những gì chúng ta biết cho đến nay, quá trình này cần thời gian, sự kiên nhẫn và rất nhiều chuẩn bị từ cả đôi bên", Euronews dẫn lời nhà phân tích Corina Stratulat thuộc Trung tâm Chính sách châu Âu (EPC) có trụ sở tại Brussels (Bỉ) nhận định.

Cũng không thể nhắc tới một trở ngại đáng kể khác là cuộc xung đột Nga-Ukraine đang kéo dài hiện nay. Theo CNBC, chuyên gia Jacob Kirkegaard thuộc Viện Kinh tế quốc tế Peterson (Mỹ) cho rằng điều kiện tiên quyết cho "một quá trình gia nhập có ý nghĩa" sẽ không thể thiếu "một thỏa thuận hòa bình thực sự" được ký kết giữa Ukraine và Nga, trong khi cuộc xung đột vẫn chưa biết bao giờ sẽ chấm dứt.

HOÀNG VŨ

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.