Người Quan Sát
Người nghèo trong vũ trụ !
- Tham gia
- 4/5/24
- Bài viết
- 161,458
Chí Long - Thứ hai, 08/07/2024 09:16 (GMT+7)
Khác với Lê Ngọc Bình từng kết hôn với 2 vị vua nhưng chỉ làm trắc phi, Dương Vân Nga là người phụ nữ duy nhất được phong làm Hoàng hậu ở 2 triều đại.
Dương Vân Nga là Hoàng hậu của 2 vị Hoàng đế thuộc 2 triều đại kế tiếp của lịch sử Việt Nam là Đinh Tiên Hoàng (nhà Đinh) và Lê Đại Hành (nhà Tiền Lê). Bà có vai trò quan trọng trong việc chuyển giao quyền lực từ nhà Đinh sang nhà Tiền Lê.
Tuy nhiên, chính sử không ghi chép nhiều về người phụ nữ đặc biệt này. Sách "Đại Việt sử ký toàn thư" chỉ viết bà họ Dương, không rõ tên thật là gì, cũng không biết nguồn gốc, xuất thân của bà.
Sách "Nhà Đinh dẹp loạn và dựng nước" của Nguyễn Danh Phận cho rằng tên bà là Dương Ngọc Vân, con gái của Dương Tam Kha.
Thế nhưng, đa số giai thoại dân gian và các sách sau này đều viết bà là Dương Vân Nga, con gái của ông Dương Thế Hiển, quê ở vùng Nho Quan, Ninh Bình. Cái tên Vân Nga ghép từ Vân Long và Nga My - tên thôn quê của cha mẹ bà.
Thời trẻ, Dương Vân Nga nổi tiếng xinh đẹp, với gương mặt bầu bĩnh, phúc hậu nhưng vẫn có nét thanh tao, nước ra trắng hồng, mắt phượng mày ngài hiếm có.
Cố nghệ sĩ Thanh Nga trong vai thái hậu Dương Vân Nga. Ảnh: Tư liệu
Năm 968, sau khi dẹp xong "loạn 12 sứ quân", Đinh Bộ Lĩnh (Đinh Tiên Hoàng) lên ngôi vua, lấy tôn hiệu là Đại Thắng Minh Hoàng đế, đóng đô ở Hoa Lư (Ninh Bình), đặt quốc hiệu là Đại Cồ Việt. Trong một lần đến vùng Nga My, nhà vua nghe tiếng hát trong trẻo của một cô gái nên xuống ngựa đi tìm, nhưng không thấy.
Đinh Tiên Hoàng liền nhớ đến người bạn của bố mình khi xưa là tướng quân Nguyễn Thế Hiển ở gần đó, nên quyết định ghé thăm. Thế Hiển sai con gái Vân Nga bưng nước mời khách, nhà vua liền nhận ra giọng nói của nàng giống hệt giọng hát vừa nghe.
Dương Vân Nga được Đinh Tiên Hoàng đón về kinh đô khi mới 16 tuổi. Bà trở thành một trong 5 vị Hoàng hậu của vua Đinh, được vua yêu quý vì xinh đẹp và hiểu biết.
Đến năm 979, Đinh Bộ Lĩnh và hoàng tử Đinh Liễn bị hoạn quan Đỗ Thích giết hại, Đinh Toàn lên ngôi khi mới 6 tuổi. Dương Vân Nga được tôn lên làm Hoàng thái hậu. Thập đạo tướng quân Lê Hoàn (Lê Đại Hành) được Dương Thái hậu chọn làm Nhiếp chính, sau tự xưng là Phó Vương.
Thấy quyền lực rơi vào tay Lê Hoàn, các đại thần Đinh Điền, Nguyễn Bặc, Phạm Hạp cho rằng Thái hậu Dương Vân Nga tư thông với Lê Hoàn, liền kéo quân về Hoa Lư khiêu chiến. Tất cả đều bị Lê Hoàn đánh bại.
Cùng lúc đó, giặc Tống lợi dụng tình hình Đại Cồ Việt rối ren, chuẩn bị đem quân đánh chiếm biên giới phía Bắc. Trước nguy cơ xâm lược, năm 980, Dương Thái hậu cùng triều thần tôn Lê Hoàn lên làm Hoàng đế, lập nên nhà Tiền Lê. Đinh Toàn bị giáng phong xuống làm Vệ Vương.
Tháng 7.980 quân Tống xâm lược Đại Cồ Việt, Lê Hoàn cầm quân chống trả quyết liệt. Đến tháng 3.981, Lê Hoàn hoàn toàn thắng lợi.
Năm 982, hoàng đế phong Dương Vân Nga là Đại Thắng Minh Hoàng hậu. Chính sử không ghi rõ hai người có bao nhiêu con, nhưng theo các thần tích ở cố đô Hoa Lư cho thấy, họ có một cô con gái tên Lê Thị Phất Ngân. Sau này, công chúa được gả cho cho Điện tiền chỉ huy sứ Lý Công Uẩn, người mở đầu triều đại nhà Lý.
Cuối đời, Hoàng hậu Dương Vân Nga tu hành tại động Am Tiên ở phía đông kinh thành Hoa Lư. Năm 1000, bà qua đời.
Sau này, Hoàng hậu Dương Vân Nga được thờ cùng 2 vị vua là Lê Đại Hành tại đền vua Lê (Hoa Lư, Ninh Bình) và Đinh Tiên Hoàng tại đền Mỹ Hạ (Gia Thủy, Nho Quan). Có nơi, bà còn được phối thờ cùng cả hai vua.
Việc Dương Vân Nga làm Thái hậu nhà Đinh, tôn Lê Đại Hành lên làm vua rồi trở thành Hoàng hậu của vua Lê từng khiến nhiều nhà nho, sử học chê cười, lên án gay gắt. Tuy nhiên, sau này, cũng có nhiều nhà nghiên cứu, sử gia tỏ ý bênh vực bà, cho rằng giữa thời thế nước nhà lâm nguy, Hoàng đế còn nhỏ, bà đã buộc phải lựa chọn.
Bình luận:
Bạn nghĩ gì về nội dung này?
Bạn cần đăng nhập để gửi bình luận.
Gửi bình luận
Cùng chuyên mục
Tin nổi bật
Khác với Lê Ngọc Bình từng kết hôn với 2 vị vua nhưng chỉ làm trắc phi, Dương Vân Nga là người phụ nữ duy nhất được phong làm Hoàng hậu ở 2 triều đại.
Dương Vân Nga là Hoàng hậu của 2 vị Hoàng đế thuộc 2 triều đại kế tiếp của lịch sử Việt Nam là Đinh Tiên Hoàng (nhà Đinh) và Lê Đại Hành (nhà Tiền Lê). Bà có vai trò quan trọng trong việc chuyển giao quyền lực từ nhà Đinh sang nhà Tiền Lê.
Tuy nhiên, chính sử không ghi chép nhiều về người phụ nữ đặc biệt này. Sách "Đại Việt sử ký toàn thư" chỉ viết bà họ Dương, không rõ tên thật là gì, cũng không biết nguồn gốc, xuất thân của bà.
Sách "Nhà Đinh dẹp loạn và dựng nước" của Nguyễn Danh Phận cho rằng tên bà là Dương Ngọc Vân, con gái của Dương Tam Kha.
Thế nhưng, đa số giai thoại dân gian và các sách sau này đều viết bà là Dương Vân Nga, con gái của ông Dương Thế Hiển, quê ở vùng Nho Quan, Ninh Bình. Cái tên Vân Nga ghép từ Vân Long và Nga My - tên thôn quê của cha mẹ bà.
Thời trẻ, Dương Vân Nga nổi tiếng xinh đẹp, với gương mặt bầu bĩnh, phúc hậu nhưng vẫn có nét thanh tao, nước ra trắng hồng, mắt phượng mày ngài hiếm có.
Cố nghệ sĩ Thanh Nga trong vai thái hậu Dương Vân Nga. Ảnh: Tư liệu
Năm 968, sau khi dẹp xong "loạn 12 sứ quân", Đinh Bộ Lĩnh (Đinh Tiên Hoàng) lên ngôi vua, lấy tôn hiệu là Đại Thắng Minh Hoàng đế, đóng đô ở Hoa Lư (Ninh Bình), đặt quốc hiệu là Đại Cồ Việt. Trong một lần đến vùng Nga My, nhà vua nghe tiếng hát trong trẻo của một cô gái nên xuống ngựa đi tìm, nhưng không thấy.
Đinh Tiên Hoàng liền nhớ đến người bạn của bố mình khi xưa là tướng quân Nguyễn Thế Hiển ở gần đó, nên quyết định ghé thăm. Thế Hiển sai con gái Vân Nga bưng nước mời khách, nhà vua liền nhận ra giọng nói của nàng giống hệt giọng hát vừa nghe.
Dương Vân Nga được Đinh Tiên Hoàng đón về kinh đô khi mới 16 tuổi. Bà trở thành một trong 5 vị Hoàng hậu của vua Đinh, được vua yêu quý vì xinh đẹp và hiểu biết.
Đến năm 979, Đinh Bộ Lĩnh và hoàng tử Đinh Liễn bị hoạn quan Đỗ Thích giết hại, Đinh Toàn lên ngôi khi mới 6 tuổi. Dương Vân Nga được tôn lên làm Hoàng thái hậu. Thập đạo tướng quân Lê Hoàn (Lê Đại Hành) được Dương Thái hậu chọn làm Nhiếp chính, sau tự xưng là Phó Vương.
Thấy quyền lực rơi vào tay Lê Hoàn, các đại thần Đinh Điền, Nguyễn Bặc, Phạm Hạp cho rằng Thái hậu Dương Vân Nga tư thông với Lê Hoàn, liền kéo quân về Hoa Lư khiêu chiến. Tất cả đều bị Lê Hoàn đánh bại.
Cùng lúc đó, giặc Tống lợi dụng tình hình Đại Cồ Việt rối ren, chuẩn bị đem quân đánh chiếm biên giới phía Bắc. Trước nguy cơ xâm lược, năm 980, Dương Thái hậu cùng triều thần tôn Lê Hoàn lên làm Hoàng đế, lập nên nhà Tiền Lê. Đinh Toàn bị giáng phong xuống làm Vệ Vương.
Tháng 7.980 quân Tống xâm lược Đại Cồ Việt, Lê Hoàn cầm quân chống trả quyết liệt. Đến tháng 3.981, Lê Hoàn hoàn toàn thắng lợi.
Năm 982, hoàng đế phong Dương Vân Nga là Đại Thắng Minh Hoàng hậu. Chính sử không ghi rõ hai người có bao nhiêu con, nhưng theo các thần tích ở cố đô Hoa Lư cho thấy, họ có một cô con gái tên Lê Thị Phất Ngân. Sau này, công chúa được gả cho cho Điện tiền chỉ huy sứ Lý Công Uẩn, người mở đầu triều đại nhà Lý.
Cuối đời, Hoàng hậu Dương Vân Nga tu hành tại động Am Tiên ở phía đông kinh thành Hoa Lư. Năm 1000, bà qua đời.
Sau này, Hoàng hậu Dương Vân Nga được thờ cùng 2 vị vua là Lê Đại Hành tại đền vua Lê (Hoa Lư, Ninh Bình) và Đinh Tiên Hoàng tại đền Mỹ Hạ (Gia Thủy, Nho Quan). Có nơi, bà còn được phối thờ cùng cả hai vua.
Việc Dương Vân Nga làm Thái hậu nhà Đinh, tôn Lê Đại Hành lên làm vua rồi trở thành Hoàng hậu của vua Lê từng khiến nhiều nhà nho, sử học chê cười, lên án gay gắt. Tuy nhiên, sau này, cũng có nhiều nhà nghiên cứu, sử gia tỏ ý bênh vực bà, cho rằng giữa thời thế nước nhà lâm nguy, Hoàng đế còn nhỏ, bà đã buộc phải lựa chọn.
Bình luận:
Bạn nghĩ gì về nội dung này?
Bạn cần đăng nhập để gửi bình luận.
Gửi bình luận
Cùng chuyên mục
Tin nổi bật
