Sức khỏe Suy tuyến thượng thận là bệnh gì?

Tôi được chẩn đoán mắc hội chứng Cushing do dùng nhiều thuốc giảm đau kèm suy tuyến thượng thận.
Suy tuyến thượng thận là bệnh gì, có nguy hiểm không? Bệnh có thể gây ra biến chứng nào? Nhờ bác sĩ tư vấn. (An Hoài, Bà Rịa - Vũng Tàu)
Trả lời:
Vỏ thượng thận chịu trách nhiệm sản xuất các hormone như glucocorticoid, mineralocorticoid và androgen, cần thiết cho hoạt động của cơ thể. Thiếu hụt các hormone này dẫn đến suy tuyến thượng thận. Suy tuyến thượng thận được phân loại thành suy tuyến thượng thận nguyên phát, thứ phát và đệ tam cấp.
Biến chứng nghiêm trọng nhất của suy thượng thận được gọi là cơn suy tuyến thượng thận cấp. Nếu không được điều trị kịp thời, nguy cơ tử vong cao. Cơ thể cần nhiều hormone cortisol hơn bình thường khi mắc bệnh, căng thẳng, chấn thương nghiêm trọng. Thiếu cortisol nghiêm trọng vào những thời điểm này có thể gây hạ huyết áp, hạ đường huyết, hạ natri máu, tăng kali máu, đe dọa tính mạng.
Máy monitor đa thông số giúp theo dõi nhịp tim, huyết áp, nhiệt độ, nồng độ oxy bão hòa trong máu (SpO2)... của người bệnh. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Có nhiều nguyên nhân gây suy tuyến thượng thận gồm:
Suy tuyến thượng thận nguyên phát do bệnh tự miễn, khi hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công và phá hủy các mô của cơ thể. Tuyến thượng thận bị tổn thương sẽ mất đi chức năng sản xuất hormone. Các nguyên nhân khác của suy tuyến thượng thận nguyên phát, gồm xuất huyết ở , nhiễm trùng, bệnh di truyền, phẫu thuật cắt bỏ tuyến thượng thận hai bên.
Suy tuyến thượng thận thứ phát và đệ tam cấp có thể chỉ tạm thời, do dùng một số loại thuốc steroid điều trị bệnh trong thời gian dài. Các nguyên nhân khác có thể gây suy tuyến thượng thận thứ phát mạn tính như khối u tuyến yên, phẫu thuật tuyến yên, tổn thương do xạ trị tuyến yên, vùng dưới đồi.
Người bệnh không tự ý dùng thuốc có chứa corticoid khi chưa có chỉ định của bác sĩ, nhất là thuốc điều trị bệnh xương khớp vì dễ gây thứ phát. Người bệnh phải dùng corticoid lâu dài nên tái khám thường xuyên để bác sĩ có phác đồ điều trị phù hợp trong từng giai đoạn bệnh. Duy trì lối sống khoa học, chế độ dinh dưỡng, tập luyện phù hợp để tăng cường sức đề kháng cũng góp phần phòng bệnh.
Trường hợp của bạn cần tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ để phòng biến chứng nguy hiểm của bệnh.
ThS.BS.CKI Đỗ Trúc Anh
Khoa Nội tiết - Đái tháo đường
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM