Vì sao công an điều tra 7 lô 'đất vàng' của Công ty cổ phần Lương thực Đà Nẵng?

Lô đất 16 Lý Thường Kiệt hiện là chung cư cao cấp - Ảnh: ĐOÀN CƯỜNG
Trong quá trình kiểm toán và thanh tra, cơ quan chức năng xác định dấu hiệu vi phạm trong việc quản lý, sử dụng, chuyển nhượng bảy lô đất này. Vì sao Công ty cổ phần Lương thực Đà Nẵng được ưu ái, nhanh chóng "phù phép" đất công sang đất tư và thu lợi số tiền lớn như vậy?

Buông lỏng trong quản lý, sử dụng đất​

Kiểm toán Nhà nước đã kết luận các vi phạm trong việc quản lý, sử dụng đất trong và sau quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp giai đoạn 2011-2017 trên địa bàn Đà Nẵng tại Công ty cổ phần Lương thực Đà Nẵng và một số doanh nghiệp khác.
Từ kiến nghị của kiểm toán, UBND TP Đà Nẵng đã giao Thanh tra TP thanh tra đột xuất việc quản lý, sử dụng đất đối với các thửa đất của Công ty cổ phần Lương thực Đà Nẵng.
Công tác quản lý, sử dụng một số lô đất tại công ty này "có vấn đề" nên thanh tra đã chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra.
Theo đó, các lô đất vi phạm trong quá trình quản lý, sử dụng, chuyển quyền sử dụng tại Công ty cổ phần Lương thực Đà Nẵng gồm: 49 Lý Thường Kiệt, 751 Ngô Quyền, 16 Lý Thường Kiệt, 60 Hùng Vương, 52 Nguyễn Chí Thanh, 62 Tôn Đức Thắng, 294 Cách Mạng Tháng Tám.
Công ty cổ phần Lương thực Đà Nẵng được cổ phần hóa năm 2005. Kiểm toán xác định các lô đất (diện tích 7.940,3m2) của công ty sau cổ phần hóa được UBND TP cho chuyển từ thuê đất sản xuất kinh doanh sang giao đất có thu tiền sử dụng đất.
Đồng thời chuyển mục đích sử dụng đất nhưng công ty hoàn toàn không có dự án đầu tư xây dựng nhà ở để bán hoặc cho thuê.
Các lô đất công ty đang sử dụng làm văn phòng làm việc, cơ sở sản xuất kinh doanh do đó không thuộc trường hợp được giao đất ở lâu dài theo Luật Đất đai 2003 và không đúng quy định về thời hạn giao đất.
Các lô đất của công ty chuyển từ thuê đất sang giao đất có thu tiền sử dụng đất và chuyển mục đích sử dụng đất đều do UBND TP chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng và Hội đồng bán đấu giá TP Đà Nẵng tham mưu việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
Trong đó, Công ty Quản lý nhà Đà Nẵng trực tiếp ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất là trái quy định...
Đặc biệt, ngay sau khi UBND TP Đà Nẵng cho phép chuyển sang hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất và chuyển đổi mục đích sử dụng đất, công ty đã chuyển nhượng bảy lô đất cho cá nhân và sử dụng một lô đất góp vốn kinh doanh để hình thành pháp nhân mới là Công ty cổ phần bất động sản Chiến thắng Việt Nam. Việc chuyển nhượng và góp vốn kinh doanh đã mang lại cho doanh nghiệp khoản chênh lệch và thu lợi hơn 13,6 tỉ đồng.
Còn tại lô đất số 35 Cao Thắng, theo chủ trương của TP giao là để xây dựng kinh doanh ký túc xá sinh viên. Tuy nhiên sau hai năm xây dựng, hoàn thành ký túc xá, Công ty cổ phần Lương thực Đà Nẵng không tiếp tục thực hiện kinh doanh ký túc xá sinh viên mà tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản trên đất cho doanh nghiệp khác.
Tại đây, UBND TP phê duyệt đơn giá đất để thu tiền sử dụng đất khi chuyển nhượng lô đất cho công ty thấp hơn đơn giá do Hội đồng thẩm định giá đất TP đề xuất nhưng không có cơ sở xác đáng.

Trách nhiệm của ai?​

Qua kiểm toán cho thấy trách nhiệm của UBND TP Đà Nẵng: Việc giao đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với mục đích đất ở đô thị có thời hạn sử dụng lâu dài cho Công ty cổ phần Lương thực Đà Nẵng không đúng quy định đã tạo điều kiện cho doanh nghiệp chuyển tài sản nhà nước thành tài sản thuộc sở hữu của công ty cổ phần, sau đó tiếp tục chuyển nhượng lại cho tư nhân để thu lợi.
Trong đó, lô đất 16 Lý Thường Kiệt hiện là chung cư cao cấp F.Home. Cơ quan chức năng từng chỉ ra cả loạt vi phạm của chủ đầu tư là Công ty cổ phần Lương thực Đà Nẵng và một số tổ chức, cá nhân trong công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng.
Đáng chú ý, công ty không có quyền sử dụng hợp pháp đối với khu đất đầu tư xây dựng dự án chung cư F.Home. Việc này không đảm bảo điều kiện làm chủ đầu tư dự án theo quy định.
Tại thời điểm lập hồ sơ xin chủ trương chấp thuận đầu tư xây dựng dự án, công ty không có quyền sử dụng đất (đã chuyển nhượng cho một cá nhân) nhưng UBND TP đã có chủ trương chấp thuận đầu tư xây dựng dự án.
Quyết định cho phép chuyển quyền sử dụng đất đối với các lô đất tại Công ty cổ phần Lương thực Đà Nẵng không đúng trình tự thủ tục. Xác định giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất thiếu căn cứ, không phù hợp với các phương pháp xác định giá đất theo quy định.
Công an TP Đà Nẵng đang thụ lý, giải quyết các kiến nghị khởi tố của Thanh tra TP Đà Nẵng về việc có dấu hiệu tội phạm trong việc chấp hành chính sách, pháp luật về quản lý sử dụng đất đai đối với các lô tại địa chỉ: 49 Lý Thường Kiệt, 751 Ngô Quyền, 16 Lý Thường Kiệt, 60 Hùng Vương, 52 Nguyễn Chí Thanh, 62 Tôn Đức Thắng, 294 Cách Mạng Tháng Tám tại Công ty cổ phần Lương thực Đà Nẵng.
Văn phòng UBND TP Đà Nẵng hiện đang chỉ đạo các đơn vị phối hợp cung cấp một số tài liệu liên quan để phục vụ cho công tác điều tra của công an gồm phiếu trình, đề xuất của Văn phòng UBND TP Đà Nẵng tham mưu cho lãnh đạo UBND TP Đà Nẵng ban hành các quyết định, ý kiến, văn bản chỉ đạo trong việc quản lý, cho thuê, chuyển quyền sử dụng đất cho Công ty cổ phần Lương thực Đà Nẵng.
Tài liệu về việc bổ nhiệm, phân công chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn trong giai đoạn 2008-2012 của ông Trần Văn Minh - chủ tịch UBND TP Đà Nẵng; ông Văn Hữu Chiến - phó chủ tịch UBND TP; ông Võ Duy Khương - phó chủ tịch UBND TP; ông Nguyễn Ngọc Tuấn - phó chủ tịch UBND TP, giám đốc Sở Xây dựng; ông Phan Xuân Ít - trưởng Phòng quản lý đô thị Văn phòng UBND TP; ông Doãn Hảo - trưởng Phòng quản lý đất đai Sở Tài nguyên và Môi trường; ông Trần Công Ánh - phó chánh Thanh tra TP Đà Nẵng.